Raport Roczny 2022

33.1. Rachunkowość zabezpieczeń – informacje finansowe

Raport Roczny 2022

Rodzaje strategii zabezpieczających stosowanych przez
Grupę Kapitałową

Na 31 grudnia 2022 roku Grupa Kapitałowa posiadała aktywne powiązania w ramach:

  • 6 strategii zabezpieczających zmienność przepływów pieniężnych,
  • 5 strategii zabezpieczających zmienność wartości godziwej.

W 2022 roku Grupa Kapitałowa rozwiązała powiązania zabezpieczające:

  • w ramach strategii zabezpieczającej „Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych kredytów w PLN o zmiennym oprocentowaniu, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych, z wykorzystaniem transakcji IRS” na skutek zaprzestania stosowania rachunkowości zabezpieczeń. Wpływ zaprzestania stosowania rachunkowości zabezpieczeń w ramach ww. powiązań na rachunek wyników wyniósł (-17,8) miliona PLN,
  • w ramach strategii zabezpieczającej „Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych kredytów w walutach wymienialnych o zmiennym oprocentowaniu, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych, z wykorzystaniem transakcji IRS” na skutek braku spełnienia testu prospektywnego efektywności. Wpływ zaprzestania stosowania rachunkowości zabezpieczeń w ramach ww. powiązań na rachunek wyników wyniósł 1,1 mln PLN,
  • w ramach strategii zabezpieczającej „Zabezpieczenie zmienności wartości godziwej kredytu w walucie wymienialnej o stałym oprocentowaniu, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych, z wykorzystaniem transakcji IRS” na skutek braku spełnienia testu prospektywnego efektywności. Wpływ zaprzestania stosowania rachunkowości zabezpieczeń w ramach ww. powiązań na rachunek wyników wyniósł 2,6 mln PLN,
  • w ramach strategii zabezpieczającej „Zabezpieczenie zmienności wartości godziwej papieru wartościowego w walucie wymienialnej o stałym oprocentowaniu, wycenianego do wartości godziwej przez inne dochody całkowite, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych, z wykorzystaniem transakcji IRS” na skutek braku spełnienia testu prospektywnego efektywności. Wpływ zaprzestania stosowania rachunkowości zabezpieczeń w ramach ww. powiązań na rachunek wyników wyniósł 3 mln PLN.

W 2022 roku Grupa Kapitałowa na skutek wygaśnięcia transakcji zaprzestała stosowania następujących strategii zabezpieczających:

  • Zabezpieczenie udziałów w aktywach netto podmiotu zagranicznego, dla którego walutą funkcjonalną jest waluta obca, z tytułu ryzyka walutowego, wynikającego z przeliczenia wyników i pozycji finansowej podmiotu na PLN, w skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA, z wykorzystaniem transakcji Forward lub NDF,
  • Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych kredytów w PLN o zmiennym oprocentowaniu, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych oraz zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych zobowiązań finansowych w walucie wymienialnej, wynikającej z ryzyka walutowego, z wykorzystaniem dwóch transakcji CIRS,
  • Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych depozytów w PLN, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych, z wykorzystaniem transakcji IRS.

W 2022 roku w odniesieniu do pozostałych aktywnych strategii zabezpieczających nie wprowadzono innych zmian.

W 2021 roku Grupa Kapitałowa wprowadziła jedną strategię zabezpieczającą stanowiącą zabezpieczenie udziałów w aktywach netto podmiotu zagranicznego oraz trzy strategie zabezpieczające stanowiące zabezpieczenie przepływów pieniężnych.

W poniższych tabelach zaprezentowano podsumowanie rodzajów strategii stosowanych przez Grupę Kapitałową.

RODZAJ STRATEGII ZABEZPIECZAJĄCEJ ZABEZPIECZENIE ZMIENNOŚCI PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH (NR STRATEGII: 1,2,3,4,5,6,7,9,14,15,16)
ZABEZPIECZANE RYZYKO ryzyko walutowe i ryzyko stopy procentowej ryzyko stopy procentowej
INSTRUMENT ZABEZPIECZAJĄCY transakcje CIRS float – float
transakcje CIRS fixed – float
transakcje IRS fixed – float
POZYCJA ZABEZPIECZANA • portfel kredytów o zmiennym oprocentowaniu w walutach obcych i
• portfel krótkoterminowych lokat negocjowanych w PLN łącznie z ich odnawianiem w przyszłości. Grupa desygnując pozycję zabezpieczaną zastosowała rozwiązania MSR 39 WS 99C w wersji przyjętej przez Unię Europejską lub
• zobowiązanie finansowe o stałym oprocentowaniu w walutach obcych lub
• portfel produktów bankowych regularnego oszczędzania o zmiennym oprocentowaniu w PLN lub
• zobowiązanie finansowe w walutach obcych
portfel kredytów w PLN lub innych walutach indeksowanych do stopy zmiennej
ŹRÓDŁA NIEEFEKTYWNOŚCI ZABEZPIECZENIA • marża na instrumencie zabezpieczającym
• różnice w dyskoncie pozycji zabezpieczanej i instrumentu zabezpieczającego
• korekta CVA/DVA instrumentu zabezpieczającego
• zmiana parametrów rynkowych pomiędzy momentem zawarcia transakcji zabezpieczającej a zawiązaniem powiązania zabezpieczającego
• różnice w dyskoncie pozycji zabezpieczanej i instrumentu zabezpieczającego
• korekta CVA/DVA instrumentu zabezpieczającego
Okres, w którym oczekuje się wystąpienia przepływów pieniężnych oraz kiedy należy oczekiwać wywarcia przez nie wpływu na wyniki: styczeń 2022 – sierpień 2024 Okres, w którym oczekuje się wystąpienia przepływów pieniężnych oraz kiedy należy oczekiwać wywarcia przez nie wpływu na wyniki: styczeń 2023 – grudzień 2032

RODZAJ STRATEGII ZABEZPIECZAJĄCEJ ZABEZPIECZENIE ZMIENNOŚCI WARTOŚCI GODZIWEJ (NR STRATEGII: 8,10,11,12,17,18)
ZABEZPIECZANE RYZYKO ryzyko stopy procentowej
INSTRUMENT ZABEZPIECZAJĄCY transakcje IRS fixed – float
POZYCJA ZABEZPIECZANA komponent ryzyka stopy procentowej kredytu lub papieru wartościowego w walucie wymienialnej lub w PLN o stałym oprocentowaniu odpowiadający rynkowej stopie IRS
komponent ryzyka stopy procentowej portfela zobowiązań finansowych replikowanych portfelem instrumentów o stałym oprocentowaniu, wycenianych według zamortyzowanego kosztu, odpowiadający rynkowej stopie IRS
ŹRÓDŁA NIEEFEKTYWNOŚCI ZABEZPIECZENIA • zmiana parametrów rynkowych pomiędzy momentem ustalenia warunków pozycji zabezpieczanej a momentem zawarcia transakcji zabezpieczającej
• korekta CVA/DVA instrumentu zabezpieczającego
• różnica pomiędzy wartością bieżącą zmiennej nogi transakcji IRS a wartością bieżącą nominału papieru wartościowego

RODZAJ STRATEGII ZABEZPIECZAJĄCEJ ZABEZPIECZENIE UDZIAŁÓW W AKTYWACH NETTO PODMIOTU ZAGRANICZNEGO (NR STRATEGII: 13)
ZABEZPIECZANE RYZYKO ryzyko walutowe
INSTRUMENT ZABEZPIECZAJĄCY komponent ceny spot transakcji Forward lub NDF
POZYCJA ZABEZPIECZANA kwota udziałów w aktywach netto podmiotu zagranicznego równa lub mniejsza od całkowitej wartości bilansowej aktywów netto podmiotu zagranicznego wykazanej w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA
ŹRÓDŁA NIEEFEKTYWNOŚCI ZABEZPIECZENIA brak

 

POZYCJA ZABEZPIECZANA WARTOŚĆ BILANSOWA POZYCJI ZABEZPIECZANEJ POZYCJA W SPRAWOZDANIU Z SYTUACJI FINANSOWEJ ZMIANA WARTOŚCI GODZIWEJ POZYCJI ZABEZPIECZANEJ NR STRATEGII
31.12.2022
Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych
Kredyty w CHF 225 Kredyty i pożyczki udzielone klientom 19 5
Zobowiązanie finansowe w USD 249 Zobowiązania wobec klientów
Kredyty w PLN 74 721 Kredyty i pożyczki udzielone klientom 5 969 2
Kredyty w EUR 1 314 Kredyty i pożyczki udzielone klientom 64 3; 4
Kredyty w PLN 2 101 Kredyty i pożyczki udzielone klientom (195) 9
Zobowiązanie finansowe w EUR 499 Zobowiązania z tytułu emisji papierów wartościowych
Kredyty w PLN 4 622 Kredyty i pożyczki udzielone klientom (8) 14
Zobowiązanie finansowe w EUR 999 Zobowiązania z tytułu emisji papierów wartościowych
Zabezpieczenie zmienności wartości godziwej
Papier wartościowy w EUR 30 Papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu (6) 10
Papier wartościowy w EUR 202 Papiery wartościowe wyceniane do wartości godziwej przez inne dochody całkowite (8) 11
Papier wartościowy w USD 81 Papiery wartościowe wyceniane do wartości godziwej przez inne dochody całkowite (3) 11
Kredyty w EUR 13 Kredyty i pożyczki udzielone klientom (1) 8
Papier wartościowy w PLN Papiery wartościowe wyceniane do wartości godziwej przez inne dochody całkowite (21) 12
Portfel zobowiązań finansowych w PLN 2 841 Zobowiązania wobec klientów (38) 17
Portfel zobowiązań finansowych w EUR 729 Zobowiązania wobec klientów 20 18
Razem 5 792

POZYCJA ZABEZPIECZANA WARTOŚĆ BILANSOWA POZYCJI ZABEZPIECZANEJ POZYCJA W SPRAWOZDANIU Z SYTUACJI FINANSOWEJ ZMIANA WARTOŚCI GODZIWEJ POZYCJI ZABEZPIECZANEJ NR STRATEGII
31.12.2021
Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych
Kredyty w CHF 265 Kredyty i pożyczki udzielone klientom 8 5
Zobowiązanie finansowe w USD 293 Zobowiązania wobec klientów
Kredyty w PLN 92 480 Kredyty i pożyczki udzielone klientom 4 454 2
Kredyty w EUR 663 Kredyty i pożyczki udzielone klientom (1) 3; 4
Kredyty w PLN 2 530 Kredyty i pożyczki udzielone klientom (250) 9
Zobowiązanie finansowe w EUR 599 Zobowiązania z tytułu emisji papierów wartościowych
Kredyty w PLN 4 883 Kredyty i pożyczki udzielone klientom 17 14
Zobowiązanie finansowe w EUR 1 053 Zobowiązania z tytułu emisji papierów wartościowych
Kredyty w PLN 3 393 Kredyty i pożyczki udzielone klientom (186) 15
Zobowiązanie finansowe w USD 875 Zobowiązania z tytułu emisji papierów wartościowych
Depozyty w PLN 200 Zobowiązania wobec klientów (1) 16
Zabezpieczenie zmienności wartości godziwej
Papier wartościowy w EUR 30 Papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu 10
Papier wartościowy w EUR 202 Papiery wartościowe wyceniane do wartości godziwej przez inne dochody całkowite (1) 11
Papier wartościowy w USD 130 Papiery wartościowe wyceniane do wartości godziwej przez inne dochody całkowite 1 11
Kredyty w EUR 15 Kredyty i pożyczki udzielone klientom 8
Kredyty w USD 75 Kredyty i pożyczki udzielone klientom 8
Papier wartościowy w PLN Papiery wartościowe wyceniane do wartości godziwej przez inne dochody całkowite (25) 12
Zabezpieczenie aktywów netto w podmiocie zagranicznym
Udziały w podmiocie zagranicznym, dla którego waluta funkcjonalną jest waluta obca (UAH) 544 Aktywa netto podmiotu zagranicznego 5 13
Razem 4 021

Instrument pochodny zabezpieczający
31.12.2022
Wartość nominalna instrumentów pochodnych zabezpieczających Średnia marża ważona nominałem/ Średnia stała stopa procentowa ważona nominałem Wartość bilansowa (wartość godziwa instrumentów zabezpieczających) Nieefektywna część zabezpieczenia przepływów pieniężnych rozpoznana w rachunku zysków i strat/Korekta wyceny do wartości godziwej pozycji zabezpieczanej Zmiana wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego od momentu desygnacji Numer strategii
Aktywa Zobowiązania
Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych
IRS PLN PLN 74 721 2,5090% 31 6 331 (5 928) 2; 16
IRS EUR EUR 1 314 1,6952% 176 (65) 3; 4
CIRS PLN-CHF float PLN 4 622 0,4614% 677 (8) 671 14; 15
float CHF 1 112 0,3555%
CIRS CHF/USD float CHF 225 32 (3) (21) 5; 15
fixed USD 249 0,3871%
CIRS CHF/EUR float CHF 1 112 797 5 (656) 14
fixed EUR 999 0,6970%
CIRS PLN/EUR float PLN 2 101 0,0000% 181 199 9
fixed EUR 499 0,7690%
Zabezpieczenie zmienności wartości godziwej
IRS EUR EUR 974 1,5789% 75 91 25 (6) 8; 10; 11; 18
IRS USD USD 81 1,5128% 14 (18) 3 8; 11
IRS PLN PLN 2 841 6,2990% 64 42 (58) 30 12; 17
Razem       1 042 7 469 (57) (5 773)  

Instrument pochodny zabezpieczający
31.12.2021
Wartość nominalna instrumentów pochodnych zabezpieczających Średnia marża ważona nominałem/ Średnia stała stopa procentowa ważona nominałem Wartość bilansowa (wartość godziwa instrumentów zabezpieczających) Nieefektywna część zabezpieczenia przepływów pieniężnych rozpoznana w rachunku zysków i strat/Korekta wyceny do wartości godziwej pozycji zabezpieczanej Zmiana wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego od momentu desygnacji Numer strategii
Aktywa Zobowiązania
Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych
IRS PLN PLN 92 680 2,2587% 55 4 361 (6) (4 433) 2; 16
IRS CHF CHF (1) 3
IRS EUR EUR 663 0,0865% 9 2 3 3; 4
CIRS PLN-CHF float PLN 8 276 0,3093% 588 16 541 14; 15
float CHF 1 993 0,2362%
CIRS CHF/USD float CHF 1 083 56 (52) 5; 15
fixed USD 1 168 1,8581%
CIRS CHF/EUR float CHF 1 175 374 (10) (322) 14
fixed EUR 1 053 0,6852%
CIRS PLN/EUR float PLN 2 530 0,0000% 271 2 255 9
fixed EUR 599 0,6879%
Zabezpieczenie zmienności wartości godziwej
IRS EUR EUR 247 (0,2178)% 7 1 (3) 1 8; 10; 11
IRS USD USD 205 0,9993% 2 8 3 (1) 8; 11
IRS PLN PLN (25) 12
Zabezpieczenie aktywów netto w podmiocie zagranicznym
FWD PLN 74 1 3 (5) 13
UAH 544
Razem 933 4 805 (24) (4 013)

WARTOŚĆ BILANSOWA INSTRUMENTÓW ZABEZPIECZAJĄCYCH 31.12.2022 31.12.2021
Aktywa Zobowiązania Aktywa Zobowiązania
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych 888 7 336 924 4 794
ryzyka stopy procentowej – IRS 31 6 507 65 4 363
ryzyka walutowego i ryzyka stopy procentowej – CIRS 857 829 859 431
Zabezpieczenie wartości godziwej 154 133 8 9
ryzyka stopy procentowej – IRS 154 133 8 9
Zabezpieczenie udziałów w aktywach netto podmiotu zagranicznego 1 3
ryzyka walutowego – Forward 1 3
Razem 1 042 7 469 933 4 806
Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych

ZMIANA INNYCH DOCHODÓW CAŁKOWITYCH Z TYTUŁU ZABEZPIECZEŃ PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH ORAZ NIEEFEKTYWNA CZĘŚĆ ZABEZPIECZENIA PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH 2022 2021
Inne dochody całkowite na początek okresu netto (3 699) 355
Wpływ w okresie na inne dochody całkowite brutto (1 901) (5 003)
Zyski/straty odniesione na inne dochody całkowite w okresie (6 525) (4 112)
Kwota przeniesiona z innych dochodów całkowitych do rachunku zysków i strat: 4 624 (891)
wynik odsetkowy 3 588 (399)
wynik z pozycji wymiany 1 036 (492)
Efekt podatkowy 382 949
Inne dochody całkowite na koniec okresu netto (5 218) (3 699)
Nieefektywna część zabezpieczenia przepływów pieniężnych rozpoznana w rachunku zysków i strat, w tym kwota odniesiona na: (5) 1
Wynik z pozycji wymiany (5) 8
Wynik na operacjach finansowych (7)
Zabezpieczenie zmienności wartości godziwej i udziałów w aktywach netto podmiotu zagranicznego

ZABEZPIECZENIE RYZYKA STOPY PROCENTOWEJ I RYZYKA WALUTOWEGO 31.12.2022 31.12.2021
Wycena do wartości godziwej instrumentu pochodnego zabezpieczającego 20 (3)
Zabezpieczenie ryzyka stopy procentowej – IRS fixed – float 20 (1)
Zabezpieczenie ryzyka walutowego – forward (2)
Korekta do wartości godziwej instrumentu zabezpieczanego z tytułu zabezpieczanego ryzyka (51) (25)
Zabezpieczenie ryzyka stopy procentowej, w tym: (51) (25)
Papiery wartościowe (30) (2)
Kredyty i pożyczki udzielone klientom (8) (1)
Korekta wartości godziwej ujęta w innych dochodach całkowitych (69) (22)
Zobowiązania wobec klientów 56
Zabezpieczenie ryzyka walutowego – udziały w podmiocie zagranicznym, dla którego waluta funkcjonalną jest waluta obca (4)
Zabezpieczenie udziałów w aktywach netto podmiotu zagranicznego

ZMIANA INNYCH DOCHODÓW CAŁKOWITYCH Z TYTUŁU ZABEZPIECZENIA UDZIAŁU W AKTYWACH NETTO PODMIOTU ZAGRANICZNEGO 31.12.2022 31.12.2021
Inne dochody całkowite na początek okresu netto (4)
Wpływ w okresie na inne dochody całkowite brutto 4 (4)
Zyski/straty odniesione na inne dochody całkowite w okresie 4 (4)
Inne dochody całkowite na koniec okresu netto (4)

WARTOŚĆ NOMINALNA INSTRUMENTÓW ZABEZPIECZAJĄCYCH W PODZIALE NA TERMINY DO REALIZACJI (w walutach oryginalnych) do 1 miesiąca powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy powyżej 3 miesięcy do 1 roku powyżej 1 roku do 5 lat Powyżej 5 lat Razem
31.12.2022
Typ zabezpieczenia: Zabezpieczenie przepływów pieniężnych
Zabezpieczane ryzyko: ryzyka stopy procentowej
IRS PLN fixed – float 1 501 29 674 42 269 1 278 74 722
IRS EUR fixed – float 150 1 110 54 1 314
Zabezpieczane ryzyko: ryzyka walutowego i ryzyka stopy procentowej
CIRS float CHF/float PLN
float CHF 535 577 1 112
float PLN 2 204 2 418 4 622
CIRS fixed USD/float CHF
fixed USD 133 116 249
float CHF 120 105 225
CIRS float PLN/fixed EUR
float PLN 2 101 2 101
fixed EUR 499 499
CIRS fixed EUR/float CHF
fixed EUR 500 500 1 000
float CHF 535 577 1 112
Typ zabezpieczenia: Zabezpieczenie wartości godziwej
Zabezpieczane ryzyko: ryzyka stopy procentowej
IRS PLN fixed – float 2 841 2 841
IRS USD fixed – float 81 81
IRS EUR fixed – float 100 748 126 974

WARTOŚĆ NOMINALNA INSTRUMENTÓW ZABEZPIECZAJĄCYCH W PODZIALE NA TERMINY REALIZACJI (w walutach oryginalnych) do 1 miesiąca powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy powyżej 3 miesięcy do 1 roku powyżej 1 roku do 5 lat Powyżej 5 lat Razem
31.12.2021
Typ zabezpieczenia: Zabezpieczenie przepływów pieniężnych
Zabezpieczane ryzyko: ryzyka stopy procentowej
IRS PLN fixed – float 1 800 1 800 21 078 60 949 7 053 92 680
IRS EUR fixed – float 569 90 4 663
Zabezpieczane ryzyko: ryzyka walutowego i ryzyka stopy procentowej
CIRS float CHF/float PLN
float CHF 881 1 112 1 993
float PLN 3 654 4 622 8 276
CIRS fixed USD/float CHF
fixed USD 919 249 1 168
float CHF 858 225 1 083
CIRS float PLN/fixed EUR
float PLN 428 2 101 2 529
fixed EUR 99 499 598
CIRS fixed EUR/float CHF
fixed EUR 54 999 1 053
float CHF 63 1 112 1 175
Typ zabezpieczenia: Zabezpieczenie wartości godziwej
Zabezpieczane ryzyko: ryzyka stopy procentowej
IRS USD fixed – float 205 205
IRS EUR fixed – float 217 30 247
Typ zabezpieczenia: Zabezpieczenie udziałów w aktywach netto podmiotu zagranicznego
Zabezpieczane ryzyko: ryzyko walutowe
Forward PLN/UAH – zakup walut 27 46 73
Forward PLN/UAH – Sprzedaż walut 186 358 544

Wyniki wyszukiwania